Tarihçi, araştırmacı yazar, akademisyen, Bulgaristan’da Türk toplumunun önemli aydınlarından, Bulgaristan’da ilk “profesör” unvanını alan Türk olan Cengiz Hakov hakkın rahmetine kavuşmuştur.
Sofya’da yaşayan Hakov, ülkedeki Türk camiasının kanaat önderlerinden biriydi. 1933 yılında Burgaz ili Aytos kasabası doğumlu Hakov, ik öğrenimini Türk okulunda yaptı. Orta ve lise öğrenimini Bulgarca olarak 1951’de tamamladı. Yüksek öğrenimini Azerbaycan’da yaparak, Bakü Yüksek Pedagoji Enstitüsü Tarih Fakültesi’ni bitirdi (1957).
Cengiz Hakov, 1957-58 ders yılında Burgaz’da Türk okullarında müfettişlik yaptı. 1958-64 yıllarında, Sofya’da Rusça eğitim yapan bir lisede tarih öğretmenliği yaptı. 1964’te Bulgaristan Bilimler Akademisi Balkan Araştırmaları Enstitüsü’nde Türkiye Cumhuriyeti tarihi asistanı oldu. Burada yüksek lisans ve doktora tezlerini savundu, doçent ve profesör oldu. 1971 yılında Moskova Doğu Araştırmaları Enstitüsü’nde, Yüksek İslâm Enstitüsü ile Nov Bılgarski Üniversitet, Burgazın Svoboden Üniversitesi’nde Türkiye tarihi konferansları verdi. Kosova’nın Priştine Üniversitesi’nin Türkoloji Bölümü’nde Türkiye tarihi dersleri okuttu.
Prof. Cengiz Hakov, bilimsel araştırmalarında ağırlığı Türkiye Cumhuriyeti tarihi, Atatürk tairihi, Atatürk’ün Sofya dönemini araştırdı ve kitaplarına yansıttı, 1970 yılından itibaren, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu kongreleri ile Atatürk Araştırma Merkezi’nin uluslararası konferanslarına da katılmıştır. Onun birçok etüd ve makalesi Türkçe, Rusça, Fransızca, İngilizce, Çehçe, Slovakça, Makedonca olarak yayımlanmıştır.
Başlıca eserleri:
- 1940-1970 Yıllarında Türkiye’nin Arap-Doğusu Politikası (1972)
- Türkiye’de Askeri Darbeler (1987)
- Çağdaş Türkiye’nin Siyasal Yaşamında Ordunun Yeri (1989)
- Belgelerle Mustafa Kemal Atatürk ve Türk-Bulgar İlişkileri 1913-1938 (Ortak, 2002).
Kaynak: BNR Türkçe yayınları
