Kaleme alan: Resmiye Mümün
Kırcaali’nin Kayabaşı (Skalna Glava) köyü ile ilgili şöyle bir Murad Ağa Efsanesi bugüne dek anlatılagelmiştir:
Eskiden harp zamanında Kayabaşı köyünden bir kadın emzikli çocuğu ile birlikte bugünkü Yumrukkaya veya dolayındaki kayalıklara gizlenmiş. Buraya bıraktığı bebeğini gizli gizli gelip emziriyormuş. Böyle yalnız büyüyen çocuk, yıllar sonra çok cesur delikanlı olarak yetişmiş.
Kendisine bir at edinip, ne olursa olsun kesinlikle atından ayrılmıyormuş.
Daha sonraları köye yapılan baskınlarda halkı koruyarak, yörede cesur ve yiğit biri olarak tanınmış. Ve çaresiz köylüler düşmana karşı Murad Ağa’ya sığınmışlar. Kendisine ellerinde olan her şeyini vermek istiyorlarmış. Böylece vefa borcunu azaltacaklarını düşünüyorlarmış. Ancak Murad Ağa bu efsanede mal mülk zenginliğiyle değil, gönlünün zenginliğiyle yaşıyor.
Vefakar köylü, kendisine sahip çıkan bu fakir yiğide “Ağa” unvanını takmıştır. Bugün de Murad Ağa unvanıyla bu efsanede yaşatılmaktadır.
Mezarının da Tekealan dolayındaki Eski Mezarlık’ta atının mezarıyla yan yana bulunduğu iddia edilmektedir.
Kaynak: Kırcaali Haber; Resmiye Mümün’ün, “Kostino (Kemikler) Köyü ve Yöresininin Toponimisi” adlı toponimik araştırma kitabından.
